Kėnaja ėshtė njė shėrues i shkėlqyer
Bima e kėnasė kultivohet nė disa vende, por veēohet India. Pjesėt e ndryshme tė bimės, si gjethet, kėrcelli, lulet dhe frytet e saj pėrdoren pėr qėllime kozmetike dhe mjekėsore.
Umu Selemeja, Allahu qoftė i kėnaqur me tė, tregon se nė jetėn e Profetit Muhamed, alejhi selam, nuk kishte plagė ose shpim nga gjembat qė tė mos trajtohej me kėna (transmeton Tirmidhiu).
Kur dikush vinte te Profeti, alejhi selam, duke u ankuar pėr dhimbje koke, ai e udhėzonte tė bėnte hixham dhe kushdo qė ankohej pėr dhimbje kėmbėsh, kėshillohej tė pėrdorte kėna (transmeton Buhariu, Ebu Davudi).
Sipas njė transmetimi tė Tirmidhiut, transmetohet se edhe Profeti, alejhi selam, e ka pėrdorur kėnanė nė flokėt e tij.
Dijetarėt e hadithit janė kujdesur pėr pėrdorimin e kėnasė duke pasur parasysh thėniet e Profetit, alejhi selam.
Tre janė faktorėt esencialė pėr shėrim:
1- Largimi i lėngjeve nga plagėt
2- Ndalimi i prodhimit tė lėngjeve tė tjera
3- Formimi i mishit tė shėndetshėm pėr tė mbushur hapėsirėn.
Kėnaja i pėrmban tė tre kėta faktorė dhe zotėron veti shumė tė mira shėruese. Nėse gjethet e saja lihen nė ujė gjatė natės dhe ky ujė i kulluar merret ēdo mėngjes pėr 40 ditė me radhė, ėshtė efikas nė shėrimin e lebrės dhe tė plagėve.
Ibu al Kajimi nė bazė tė eksperimenteve tė tij e pėrshkruan atė si njė agjent tė mirė shėrues pėr djegiet. Nėse gjethet e thara tė kėnasė mbahen nė rroba, ato shėrbejnė si largues insektesh. Nėse aplikohet pasta e kėnasė nė thonj, lustra e thonjve shtohet dhe nėse aplikohet nė kėmbė, ėshtė efikase nė sindromėn e djegies sė kėmbėve. Vaji i pėrdorur nga vaji i ullirit dhe nga gjethet e kėnasė ėshtė shumė efikas nė ngurtėsinė e fortėsinė.
(Autori ėshtė drejtor i Shah Faisal Institute of Hadith and Medical Sciences, Kasganj)
