Vaji i ullirit ėshtė shėrues
Shkruar nga Dr. M. Laik Ali Khan
Ulliri ėshtė pėrmendur nė Kuran nga i Lartėsuari nė kėto ajete: Pasha fikun dhe ullirin! Dhe (kodrėn) Turi Sina-en! Dhe kėtė qytet tė sigurisė! Vėrtet, Ne e krijuam njeriun nė formėn mė tė bukur. Pastaj e zbritėm atė nė mė tė ulėtin e tė ultėve. Pėrveē atyre qė besuan dhe bėnė vepra tė mira; ata kanė shpėrblim tė pandėrprerė. E pas gjithė kėsaj, ētė shtyri tė pėrgėnjeshtrosh ditėn e shpėrblimit (pėrgjegjėsisė)? A nuk ėshtė All-llahu mė i urti i gjykuesve? (Tin: 1-
Omeri, radijallahu anhu, rrėfen se Profeti, alejhi selam, ka thėnė: Ushqehuni me vajin e ullirit dhe lyhuni me tė, pasi ai ėshtė nga njė pemė e bekuar. (Tirmidhiu, Ibn Maxhe dhe tė tjerė, hadithi ėshtė i saktė)
Ulliri njihet prej kohėve mė tė lashta. Gjatė gėrmimeve nė Egjiptin e lashtė janė gjetur edhe qypa tė mbushur me vaj ulliri. Kjo pemė gjendet me shumicė nė Azi tė Vogėl, Palestinė, Afrikė Veriore dhe nė vendet e Mesdheut, si Greqia, Spanja, Italia etj., por ajo rritet edhe nė Amerikėn Latine dhe nė Australi.
Vaji i ullirit ka zėnė vend edhe nė Govt Pharmacopeia tė SHBA-sė dhe tė Britanisė sė Madhe. Kėto dy vende i kanė dhėnė rėndėsi tė madhe vajit tė ullirit pėr trajtimin e disa sėmundjeve dhe kanė caktuar parametra standardė pėr tė vlerėsuar pastėrtinė e vajit. Disa varietete qėndrojnė tė pandryshuara pėr mijėra vjet dhe e ruajnė efektin e tyre terapeutik.
Me gjithė rėndėsinė qė i ka dhėnė Kurani i Shenjtė dhe Profeti alejhi selam, shkencėtarėt nuk kanė punuar aq sa duhet pėr tė gjetur efikasitetin e vajit tė ullirit pėr sėmundje tė tjera pėrveē hemorroideve, ēarjeve anale, sėmundjeve tė lėkurės, pleuritit dhe lebrės, tė cilat janė pėrshkruar mė herėt nga Profeti alejhi selam, i cili na ka thėnė se vaji i ullirit pėrmban shėrim pėr shtatėdhjetė sėmundje.
Sipas Ibn Kajimit, vaji i ullirit me ngjyrė si tė kuqe ėshtė mė i mirė se ai me ngjyrė tė zezė. Ky lloj vaji ėshtė gjallėrues, i jep shkėlqim fytyrės, siguron mbrojtje kundėr helmimeve, rregullon procesin tretės, nxjerr jashtė parazitėt e zorrėve, i bėn flokėt tė shkėlqyeshėm dhe minimizon problemet e lidhura me vjetėrsimin e njeriut. Aplikimi i vajit tė ullirit nė kokė ėshtė shumė efikas kundėr zbokthit. Vaji i ullirit rrit flokėt dhe ndėrpret rėnien e flokėve. Aplikimi i vajit tė ullirit nė sy lehtėson inflamacionet. Masazhimi i trupit me vaj ulliri i jep gjallėri muskujve dhe organeve si dhe ul dhimbjen muskulore. Vaji i ullirit lehtėson shiatikun dhe artritin. Kremi ose pomada e pėrgatitur nga vaji i ullirit ėshtė agjent shumė shėrues. Ai shėron sinusin dhe fistulin shumė shpejt. 25 ml vaj ulliri i pėrzier me 250 ml ujė, nėse pihen janė shumė efikas kundėr kapsllėkut kronik. Ai gjithashtu largon gurėt nė veshka.
Nė dritėn e kėrkimeve shkencore tė bėra nė SHBA dhe nė Angli, ėshtė arritur nė pėrfundimin se vaji i ullirit ėshtė njė dietė e mirė ushqyese gjatė sėmundjeve tė veshkave. Vaji i ullirit kur kombinohet me ilaēe tė tjera sipas mjekėsisė profetike ėshtė njė shėrues i mirė pėr ekzemėn. Vaji i ullirit u jepet tė sėmurėve edhe pėr disa sėmundje tė rrugėve tė frymėmarrjes dhe ėshtė parė se pėrdoruesit e zakonshėm tė vajit tė ullirit janė mė pak tė prekur nga e ftohura e zakonshme dhe pneumonia.
Pėrktheu nga anglishtja: Eglantina Muēa