Shkaku i mosbesimit është ekzagjerimi i vlerës së atyre, që janë në rrugën e drejtë

Shkaku i mosbesimit është ekzagjerimi i vlerës së atyre, që janë në rrugën e drejtë

All-llahu xh.sh., thotë: “O ithtarë të librit, mos e teproni në fenë tuaj…” (En-Nisa, 171) Në Sahih, Ibn Abbasi r.a., e komentoi ajetin: “Kur u thane: Mos braktisni zotat tuaj kurrsesi, mos e braktisni Vedda-në, as Suvaa-në, e as Jeguthin, Jeuk-ën e Nesre-n”. (Nuh, 23); në këtë mënyrë:
“Këta janë emrat e njerëzve të mire, pasardhësve të Nuhut. Kur vdiqën, ata Shejtani i inspiroi njerëzit e tyre të ngrejnë përmendore për nder të atyre që ti emërojnë ato sipas njerëzve që paten vdekur. Më vonë kur u harrua origjina e tyre, çmimi i lartë që iu dha atyre u shndërrua në madhërrim dhe në adhurim.”
Ibn el Kajjimi transmeton nga Muslimi dhe el Buhariu se pasi shumica e pasardhësve vdiqën, pranë varreve të tyre u ngritën përmendore, dhe këto përmendore më von, filluan të madhërohen si hyjësi. Umeri i përcjell fjalët e Pejgamberit (s.a.v.s): “Mos më madhëroni aq lartë sa e madhëruan të krishterët djalin e Merjemes, unë nuk kam gjë tjetër veç një krijesë. Thirrmëni krijesë e Zotit, shërbëtor dhe lajmëtar i Tij”. Umeri shtoi se Pejgamberi (s.a.v.s), në fund, pat thënë: “Mos ekzagjeroni e mos teproni (për çështjet religjioze). Paraardhësit tuaj u zhdukën për arsye se e tepruan në fe.” Muslimi transmeton nga Ibn Mesudi, fjalët e Pejgamberit (s.a.v.s): “Ata që e tepronin në fe, u zhdukën shpejt”, dhe se këtë e ka përsëritur tri here.


- Për studime më të hollësishme -
1. Ai, që i ka kuptuar kapitujt e kaluar, e që do ti kuptojë edhe kapitujt që do të pasojnë, do të jetë i vetëdijshëm për atë se Islami është unik, dhe do të vërejë madhështinë dhe fuqinë e All-llahut për ti ndryshuar zemrat e njerëzve.
2. Të shpjegohet se shirku i parë në histori ka ndodhur në lidhje të ngushtë me ata që kanë qenë në rrugën e drejtë.
3. Ndryshimin e parë të religjionit të predikuar nga pejgamberët, përkundër faktit se ata i pat dërguar All-llahu.
4. Të shpjegohet pranimi i inovacioneve të rrejshme, përkundër largimit të tyre nga sheriati dhe arsyeja natyrore.
5.Të shpjegohet se shkaku i të gjithë kësaj është përzierja e të vërtetës me të pavërtetën. Çmimi i parë u takon të drejtëve, i dyti është një vepër qëllimmirë e bërë nga të mençurit, të cilën gjeneratat e mëvonshme e keqpërdorën.
6. Të shpjegohet ajeti i 23-të i Sures “Nuh”.
7. Karakteri i njeriut, i reziston së vërtetës dhe tenton të anojë kah e pavërteta.
8. Të shpjegohet argumenti që njihet edhe nga tradita – se inovacioni (bidati) i rrejshëm çon kah mosbesimi.
9. Të sqarohet bindja e Shejtanit për pasojën e fundit të inovacionit, edhe përpos qëllimit të tij të mirë.
10. Të shpjegohet parimi i përgjithshëm për ndalimin e ekzagjerimit dhe dituria për pasojat e tij.
11. Ti ndalosh statujat dhe ti largosh ato nga syri i njeriut është mençuri.
12. Të njihet ndalimi i statujave është urtësia e rrënimit të tyre.
13. Të shpjegohet rëndësia e kësaj dhe nevoja përmanente për ta rikujtuar.
14. Rasti më i çuditshëm është ai i atyre që i lexojnë librat e shtjellimeve (ekzegjezës) dhe të cilët, përpos diturive të tyre që kanë të bëjnë me këtë, besojnë se njerëzit e Nuhut i kanë shfaqur ritualet më të mira të lartësimit, se ajo që All-llahu dhe Pejgamberi i Tij e kanë ndaluar, është vetëm mosbesim i hapur me anë të cilit subjekti përjashtohet nga ligjit. Kjo do të ishte sikur All-llahu ti ketë ndarë zemrat e tyre nga arsyja e tyre.
15. Të jepet sqarim se ata nuk deshën asgjë tjetër pos ndërmjetësimit.
16. Të shpjegohet supozimi i tyre, se ata të cilët i shfaqën idhujt për herë të parë, nuk patën ndonjë qëllim tjetër.
17. Të sqarohet lavdia e madhe e Pejgamberit: “Mos më madhëroni siç e madhërojnë të krishterët djalin e Merjemes”. E pastë paqen dhe bekimin e All-llahut xh.sh., për një porosi kaq të qartë.
18. Të shpjegohet këshilla e tij se ekzagjerimi në fe sjell shkatërrim.
19. Idhujt nuk lartësoheshin derisa nuk u harua origjina e tyre. Të shpjegohet vlera e diturisë së historisë dhe kundërvlera e humbjes së saj.
20. Të shpjegohet se shkaku i humbjes së diturisë është vdekja e dijetarëve.


Kapitulli: 19
Marrë nga Libri: Kitab et Teuhid (Monoteizmi Islam)
Autori i Librit: Imam Temimi